Gebe Kalmak İçin Öneriler

GEBELİK OLUŞUMUNDA 10 ÖNEMLİ UYARI

Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Gökalp Öner, gebelik planlayan çiftlerin yapması gereken basit önerilerin hem gebeliğin oluşumunu pozitif etkilemekte hem de riskli gebeliklerinin önüne geçilmesinde önemli rol oynamaktadır. Planlı gebelikler sayesinde bir çok düşük ve erken doğum önlendiği gibi gebelik sürecinin de daha sağlıklı geçmesi sağlanmaktadır.

Gebelik oluşumu için çiftlerin düzenli ve zamanında ilişkiye girmesi gerekmektedir. Özellikle bir sonraki adetten 18 gün öncesinde yumurta oluşur ve 14 gün öncesinde çatlar o yüzden 28 günde bir düzenli adet gören bir kadın adetinin 10. ile 14. günü arasında ilişkiye girerse gebelik için en şanslı dönemdir. Ayrıca daha sık veya daha uzun sürede adet güörmesine göre yine bu yöntemle şanslı günler yakalanabilir. Örneğin 35 günde bir adet gören bir kadın adetinin 17. günü ile 21. günü arasında 21 günde bir adet gören bir kadın ise 3. gün ile 7. günü arasında yumurtası oluşur ve çatlar. Bu yönteme takvim yöntemi denir. Yumurta çatlama gününü tam olarak öğrenmek isteyen bir kadın ise ovulasyon yumurtlama testini bu günlerde yapıp çift çizgiyi gördükten 24 saat sonra ilişkiye girerse gebelik oluşum şansı en yüksektir. Bu basit yöntemle aylık gebelik elde etme şansı artış gösterir. Bu şekilde çiftler düznli ilişkiye girerse 1 yıl içerisinde gebelik elde etme şansı yüzde 60 olur. Fakat 1 yıl çiftlerin düzenli ilişkiye girmelerine rağmen gebelik elde edilemiyorsa mutlaka kadın doğum uzmanına başvurmalı ve gebelik oluşmama nedenleri araştırılması gerekmektedir.

Gebelik öncesi kan ve vitamin değerleri çok önemlidir. Özellikle son yıllarda gösterilmiştir ki D vitamini eksikliği gebelik oluşumunu olumsuz etkilemektedir. Ayrıca folik asid eksikliği hem düşüklere hem de sağlıksız gebeliklere neden olabilmektedir. Bu yüzden gebelik planlayan çiftler en az 3 ay öncesinde bu değerlerine baktırmalı ve folik asid ile D vitamini takviyesi başlamalılardır. Tabiki kansızlık hem gebelikte hem de gebelik oluşumunda etkilidir, kan değerlerinde demir eksikliği varsa mutlaka tedavi edilmelidir.

Gebelikte guatr ve TSH yüksekliği hem düşüklere yol açabilmekte hem de gebelik oluşumuna engel olmaktadır. O yğüzden iyottan zengin tuz tüketimi önemlidir. Ayrıca gebelikte ve gebelik öncesi TSH yüksekliği mutlaka doktorunuz tarafından düzeltilmelidir.

Gebelik planlayanların Akdeniz usulü beslenmesi gebelik oluşumuna olumlu etki göstermektedir. Özellikle haftada 2 gün balık tüketilmesi, zeytin yağlı yenmesi, brokoli, ıspanak, yeşil fasülye tarzı sebze tüketimi, günlük bir avuç ceviz, fındık ve badem alınması önerilmektedir. Bu şekilde yumurta kalitesi artmakta ayrıca gebeliklerde görünebilecek birçok hastalığın önüne geçilmektedir.

Tansiyon ve açlık kan şekerinize mutlaka baktırın. Özellikle son yıllarda sağlıksız beslenme ve obezite yüzünden şeker direnci ve tansiyon riski artmaktadır. Gebelik planlayan kadınların mutlaka kan şekerlerine ve tansiyonlarına baktırmaları ve gebelik öncesi önlemlerini almaları gerekmektedir. Böylece hem riskli gebelik oluşumu hem de düşüklerin önüne geçilebilir.

Glutenden zengin diyet ülkemizde çok fazla görülmektedir. Son yıllarda yapılmış tüm çalışmalarda gebelikte glutenden zengin çavdar, arpa, yulaf ve buğday tüketiminin gebelik şekerine neden olduğu ayrıca anne karnındaki bebeklerin bağışıklık sistemini olumsuz etkileyebileceği gösterilmiştir. Ayrıca propiyotik tüketimi son yıllarda hem vajinal hem de barsak floarasında faydalı bakterileri arttırmakta ve gebelikte oluşabilecek enfeksiyonlara engel olabilmektedir. Ayrıca gebelik oluşumuna da olumlu etki olabileceği ile ilgili çalışmalar bulunmaktadır.

Plastiğe yumuşaklık kazandırmak için kullanılan kimyasal fitalatın hem erkek hem de kadında kısırlığa yol açabileceği bildirilmiştir. Özellikle naylon poşetlerle taşınan sebzelerin dolaba poşetle konulmaması, çocukları yumuşak plastik oyuncaklarla oynamaması önerilmektedir. Son yıllarda fitalatın tüp bebek tedavisini bile olumsuz etkilediği gösterilmiştir.

Sigara ve alkol gebelik öncesi bırakılması gerekmektedir. Yapılmış bilimsel çalışmalarda hem erkek hem de kadın kısırlığına yol açmak dışında alkol ve sigara gebelikte düşüklere, boş gebeliğe ve anne karnındaki bebeğin zeka gelişmine olumsuzluklara yol açmaktadır. Son yıllarda artış gösteren boş gebeliklerin en sık nedeni özellikle baba adayı olan erkeğin sigara içmesi olarak gösterilmiştir.

Stres hem gebelik oluşumunu olumsuz etkilemekte hem de gebelikte gebelik depresyonuna neden olmaktadır. Bu yüzden gebelik planlayan çiftlerin stresten uzak durmaları ve birbirlerini desteklemeleri gerekmektedir. Birlikte aşamadıkları durumda mutlaka profesyonel destek almaları gerekmektedir.

Her on kadında bir görünebilen adet düzensizliği ve tüylenme ile giden kronik bir hormonal bozukluk olan polikistik over sendromunda, geçirilmiş karın cerrahisi, üreme organlarının enfeksiyonu öyküsünde ve yine 10 kadında birinde görülen adet sancısının en sık nedeni olan endometriozis çikolata kisti varlığında 6 ay düzenli ilişkiye rağmen gebelik oluşmuyorsa mutlaka kadın doğum doktoruna başvurulmalı ve gebelik takipleri yakından yapılmalıdır. Çünkü tüm bu risli durumlarda düşük şansızlığı artmıştır. Bu yüzden özellikle gebelikte vajinal doğal mikronize progesteron kullanımının gebelikte erken doğumu ve düşükleri önlemede etkin tedavi olduğu gösterilmiştir.